Kıvılcım Dolu Hikayeler Yazılar

Mubteda Ne Demek? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, sadece yönetimsel yapılarla değil, dil ve anlatılarla da inşa edilir. Bir siyaset bilimci olarak, toplumsal düzenin ve güç ilişkilerinin sadece ekonomik ve askeri unsurlarla değil, aynı zamanda dilsel ve ideolojik temellerle şekillendiğini sıkça düşünürüm. Bu noktada, dilin yapısal öğelerinden biri olan ve Türkçe’de “özne” olarak tanımlanan “mubteda” kelimesi, toplumsal ilişkilerin ve güç dinamiklerinin analizinde önemli bir metaforik yer tutar. Peki, “mubteda” ne demek ve bu kavramın, toplumsal ve siyasal ilişkilerdeki yerini nasıl anlamalıyız? Siyasal analizde, güç, kurumlar, ideolojiler ve vatandaşlık gibi öğeler birbirine bağlı dinamikler olarak karşımıza çıkar. Bu yazıda, “mubteda”…

Kediye Kaç Saatte Bir Mama Verilir? Bir Bakış Açısı ve Toplumsal Dinamikler Kedilerin bakımına dair doğru bildiğimiz çok şey var; ama bir yandan da üzerinde yeterince düşünmediğimiz sorulara da odaklanmamız gerektiğini düşünüyorum. Örneğin, kediye kaç saatte bir mama verilir? Bu soruya dair cevaplar, bir hayvanın sağlığına ne kadar özen gösterdiğimizin ötesinde, toplumda nasıl farklı bakış açıları olduğuyla da yakından ilişkili. Kadınların empatik yaklaşımı ve erkeklerin analitik bakış açısı gibi toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet bağlamındaki dinamikler, kedilere nasıl yaklaştığımızı ve bu bakış açılarını nasıl şekillendirdiğimizi etkiler. Gelin, bu basit sorunun daha derin bir anlam taşıyan yanlarına bakalım. Empati ve…

Bugün, Eldar’ın hangi dilde olduğunu tartışmak, belki de tek bir yanıtla geçiştirilemeyecek kadar karmaşık bir konu. Eldar, özellikle J.R.R. Tolkien’in Orta Dünya evreninde yer alan çok katmanlı ve zengin bir kültüre sahip bir ırk olarak karşımıza çıkıyor. Ancak bu ırkın kullandığı dilin ne olduğuna dair yapılan tartışmalar, hem edebiyatseverler hem de dilbilimciler arasında uzun zamandır süregelen bir konu. Peki gerçekten Eldar hangi dilde? Ve daha da önemlisi, bu soruyu sormak, Orta Dünya’nın derin kültürel ve dilsel yapısını ne kadar anlamamıza yardımcı olabilir? Bu yazıda, bu soruya cesur bir eleştiriyle yaklaşacağım. Hazırsanız, tartışmalı ve düşündürücü bir yolculuğa çıkalım! Eldar’ın Dili: Bir…

Kağnı Ne Anlatıyor? Felsefi Bir Yaklaşım Filozofik Bakış: Kağnı ve Varoluşun Simgesi Felsefenin temel soruları, insanın dünyadaki yerini, amacını ve gerçekliğin doğasını anlamaya yönelik arayışları içerir. Kağnı, yalnızca bir ulaşım aracı olarak görülmemelidir; aynı zamanda insanın doğayla, zamanla ve kendi varoluşuyla olan ilişkisini simgeleyen bir öğedir. Herkesin bildiği kağnı, yavaş ama kararlı bir şekilde ilerlerken, ardında bıraktığı izler aslında insanın yaşam yolculuğunda taşıdığı yükleri ve varoluşsal sancıları da simgeliyor olabilir. Bu yazıda, kağnıyı etik, epistemolojik ve ontolojik perspektiflerden ele alarak, bu basit ama derin sembolün ne anlama geldiğini tartışacağız. Etik Perspektiften Kağnı Etik (ahlak felsefesi), insanların doğru ve yanlış arasında…

Ağulu Aşı: Bir Sevdanın ve İyileşmenin Hikâyesi Bazen, hayatımızda bir şeyler kötü gitmeye başladığında, iyileşmek için ne kadar çaba harcadığımızı bile bilemeyiz. Her adımda bir engelle karşılaşırız, her çabamızda bir hayal kırıklığı yaşarız. Ama bazen, iyileşmek için en fazla neye ihtiyacımız olduğunu anlamamız uzun zaman alır. Bu hikâye de tam böyle bir zamanın içinden doğdu. Bir zamanlar, işlerinin yolunda gittiğini düşünen bir adam vardı. Adı Baran’dı. Bir iş insanıydı, çözüm odaklıydı, her şeyin üstesinden gelmeye alışkındı. Fakat hayatının bir döneminde, sevdiği birinin kaybıyla başa çıkmak zorunda kaldığında, her şey alt üst oldu. O kadar güçlüydü ki, acısını kimseye hissettirmemeye çalıştı.…

Kaç Ülke Uçak Motoru Üretiyor? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme “Her insanın dünya hakkında düşünme biçimi, ona ait bir psikolojik haritadır. Teknolojiler, sadece araçlar değil, toplumların derin yapısal ve duygusal izlerini de taşır.” Bir psikolog olarak, insan davranışlarını anlamaya çalışırken, teknoloji ile olan ilişkimizin yalnızca bir işlevsellik meselesi olmadığını fark ediyorum. İnsanlar, teknolojiye sadece kullanmak için yönelmezler; bu araçlar, toplumsal yapılarımızı, kimliklerimizi ve hatta duygusal hallerimizi biçimlendirir. Uçak motoru üretmek gibi karmaşık bir iş, sadece mühendislik ve bilimsel bilgi gerektiren bir süreç değildir. Aynı zamanda, ülkelerin güç, bağımsızlık ve prestij gibi psikolojik motivasyonlarının bir yansımasıdır. Peki, kaç ülke uçak motoru üretiyor?…

Kanon Edebiyat Ne Demek? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, iktidar ve toplumsal düzen üzerine düşündüğümüzde, genellikle devletin, kurumların ve toplumsal yapının bir arada nasıl işlediği üzerine kafa yorarız. Ancak bu sistemin bir parçası olan kültürel üretim, özellikle de edebiyat, bize sadece bireylerin duygusal dünyalarını değil, aynı zamanda bu dünyaların nasıl biçimlendirildiğini de gösterir. Edebiyat, iktidarın görünmeyen yüzünü, toplumsal normların ne şekilde inşa edildiğini ve değişen güç ilişkilerinin toplumsal yapıları nasıl dönüştürdüğünü anlamamıza yardımcı olur. Bu bağlamda, “kanon edebiyat” kavramı, toplumsal normları ve kültürel değerleri şekillendiren, tarihsel olarak kabul görmüş eserlerin oluşturduğu bir yapıdır. Bir siyaset bilimci olarak, bu kanonun…

Merhaba! Bugün, özellikle koşu dünyasında sıkça karşılaştığımız ve aslında biraz kafa karıştırıcı olabilen bir terimi inceleyeceğiz: “10K’daki K ne?” Belki de siz de “10K” deyince sadece bir mesafe ve yarış adı olduğunu düşünüyorsunuz, ama işin içinde daha fazlası var. Hadi gelin, bu terimi farklı bakış açılarıyla ele alalım ve bu konuda neler düşündüğünüzü hep birlikte keşfedelim! 10K’daki “K”: Ne Anlama Geliyor? Koşu dünyasında “10K”, 10 kilometrelik bir mesafeyi ifade eder. Peki ya “K”? “K” harfi, aslında “kilo”yu temsil eder. Kilo, Yunanca kökenli bir ön ek olup, 1000 anlamına gelir. Bu bağlamda, 10K ifadesi, 10 kilometrelik mesafeyi yani 10.000 metrelik bir…

“Kan basıncı yüksek olursa ne olur?” Bir araştırmacının gözlem gibi başlayan ama içsel sesleri duyuran samimi girişinde: Toplumsal yapılar ve bireyler arası ağlar kadar, bedenimizde sürekli akan damarlarımız da bir tür toplum gibidir. Her damara giren-bir damara çıkan kan, her bir kalp atışı, bir davranışın ya da normun ritmiyle benzeşir. Ve şimdi durup düşündüğümüzde: kan basıncının yükselmesi, yalnızca bir tıbbi durum değil; mikro düzeyde bir “toplumsal” çalkalanmadır. Bedenin kendi toplumunda, norm dışı bir yük artışıdır. Bu yazıda önce yüksek kan basıncının tarihsel izlerini sürecek, sonra günümüzdeki akademik tartışmalara bakacak ve sonra “yüksek kan basıncı ne olur?” sorusuna anlaşılır biçimde yanıt vereceğiz. 1. Tarihsel Arka Plan: Kan…

“Kalsiyum oksit métal mi?” Kimya dünyasında bir sâde soru vardır: “CaO métal mı yoksa farklı bir şey mi?” Bu soruyla başlamak, yalnızca bir bileşiğin sınıflandırılması değil; bilimsel düşüncenin kendisine, kavramların sınırlarına ve dilin gücüne dair de derin bir yolculuktur. Tarihsel Arka Plan Tarih boyunca insanların inşa ettiği taş yapıların harcı içinde yer almış olan sönmemiş kireç (kalsiyum oksit) binlerce yıl önce kullanılmaya başlandı. Antoine Lavoisier 1789 yılında oksitlerin “ölümsüzleşmiş metallerin kalıntısı” olabileceğini önermiştir. ([Vikipedi][1]) Kireç taşının (kalsiyum karbonat) yakılmasıyla oluşan CaO’nun endüstri devriminde ve yapı teknolojilerinde merkezi bir rol üstlenmesi; bu bileşiğe karşı insanların dikkatini çekmişti. ([Vikipedi][2]) Böylece “kalsiyum oksit ne…